Trang chủ » [Cập Nhật 2022] Phác đồ điều trị trào ngược dạ dày thực quản bộ Y tế

[Cập Nhật 2022] Phác đồ điều trị trào ngược dạ dày thực quản bộ Y tế

Thường phác đồ nói chung và phác đồ điều trị trào ngược dạ dày thực quản nói riêng là tài liệu dành cho các chuyên gia và sử dụng ngôn ngữ chuyên môn sâu, đôi khi khó hiểu với bạn đọc. Để giúp bạn đọc hiểu về bệnh của mình, hiểu về phương pháp điều trị mình đang áp dụng, giúp cho quá trình trị bệnh thành công, Anvy xin được tổng hợp lại phác đồ điều trị trào ngược dạ dày thực quản từ các nguồn mới nhất và uy tín nhất một cách thật dễ hiểu.

Bệnh sinh trào ngược dạ dày thực quản

Nguyên nhân của trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản sẽ gây ra nhóm triệu chứng cực kì khó chịu và gây khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày cho người bệnh. Theo thống kê của Hiệp hội Tiêu Hoá Toàn cầu (WGO) có đến 10% người ở Đông Nam Á bị trào ngược dạ dày (tương ứng với 9-10 triệu người bị trào ngược dạ dày tại Việt Nam)

Nguyên lý bệnh sinh của trào ngược dạ dày là sự kém co thắt của cơ thắt thực quản dưới. Khi cơ này suy yếu, các hỗn hợp trong dạ dày có thể trào lên thực quản của bạn bất cứ lúc nào. Khi bị trào ngược như vậy thì thành phần nguy hiểm nhất trong hỗn hợp này chính là acid dạ dày. Đây là 1 acid rất mạnh do đó sẽ gây ra tổn thương lên niêm mạc trong lòng thực quản.

Chính acid dạ dày này chịu trách nhiệm cho những triệu chứng khó chịu của trào ngược và nguy hiểm hơn, cũng chính acid dạ dày này là nguyên nhân gây ra các biến chứng nặng nề như Barret thực quản hay ung thư thực quản!

Các triệu chứng của trào ngược dạ dày

Các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày là cực kì đa dạng. Nó có thể là những triệu chứng rất phổ thông với người bị trào ngược nhưng đôi khi lại là những triệu chứng mà người bệnh không hề nghĩ tới là do nguyên nhân đến từ bệnh trào ngược.

Các triệu chứng phổ biến thường gặp: ợ nóng, đau thượng vị, ợ chua, đầy hơi khó tiêu, vướng cổ, buồn nôn và nôn,…

Các triệu chứng ít gặp: viêm họng, ho khan, mất giọng, sặc đường tiêu hoá gây viêm phổi,… Đôi khi có thể là các biểu hiện đau tức ngực, đau lưng…

Cấp độ trào ngược dạ dày

Thường bác sĩ sẽ đánh giá cấp độ theo thang điểm LA là dựa vào nội soi để đánh giá mức độ tổn thương. Tuy nhiên không phải bệnh nhân nào cũng thực hiện được phương pháp thăm khám bằng nội soi (theo Nature: có đến 70-80% trường hợp không thể chẩn đoán được bằng nội soi).

Do đó, bạn đọc có thể sử dụng bộ câu hỏi GERD-Q về biểu hiện các triệu chứng (tạo ra bởi công ty Astra Zeneca) để định hướng cho mức độ bệnh của bản thân.

Thang điểm GERD- Q/ Số điểm	0	1	2	3
Số ngày có triệu chứng trong tuần qua	Không có	1 ngày	2-3 ngày	4-7 ngày
Mức độ trầm trọng của ợ nóng	Không có	Nhẹ	Vừa	Nặng
Ợ chua trào ngược thức ăn lên miệng	Không có	Nhẹ	Vừa	Nặng
Đau vùng thượng vị (mũi xương ức)	Không có	Nhẹ	Vừa	Nặng
Khó ngủ do ợ chua ợ nóng	Không có	Nhẹ	Vừa	Nặng
Có sử dụng thuốc không kê đơn để chống cơn trào ngược hay không	Không dùng	Dùng 1 lần trong tuần	2-3 lần	Trên 3 lần

Nếu từ 0 – 7 điểm khả năng cao là bạn không mắc trào ngược (tỉ lệ 50%)

Từ 8 – 18 điểm thì 80% bạn mắc trào ngược dạ dày thực quản

>> Xem thêm: Ăn gì để trung hòa axit dạ dày? 7 nhóm thực phẩm tốt nhất

Phác đồ điều trị trào ngược dạ dày thực quản bộ Y tế

Quan trọng bậc nhất trong phác đồ điều trị trào ngược dạ dày thực quản là kiểm soát cơn trào ngược acid dạ dày, càng ít triệu chứng ợ chua, đau thượng vị thì chất lượng sống của người bệnh càng được cải thiện. Do vậy dù áp dụng phác đồ điều trị trào ngược dạ dày cấp độ nào người bệnh cũng phải chú ý những điều sau:

Ưu tiên hàng đầu là thay đổi lối sống để quản lý cơn trào ngược
Thuốc chỉ sử dụng khi các triệu chứng có ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống
Phẫu thuật thường được chỉ định khi bệnh trào ngược ảnh hưởng nặng đến các cơ quan lân cận như: tim, phổi, cơ hoành…

Phác đồ điều trị trào ngược dạ dày thực quản không dùng thuốc

Như đã chia sẻ ở trên, phác đồ điều trị trào ngược dạ dày thực quản không dùng thuốc là phương pháp điều trị được ưu tiên hàng đầu. Điều này giúp người bệnh hạn chế được những tác dụng phụ của thuốc gây ra, giảm chi phí điều trị bệnh và cũng đơn giản khi thực hiện tại nhà.

Dưới đây là các mục tiêu trong phác đồ điều trị trào ngược dạ dày của Bộ Y tế:

Giảm cân

Trong đa số các phác đồ tiêu chuẩn trên thế giới, cân nặng chuẩn là hàng rào phòng tuyến đầu tiên của bệnh trào ngược (Phác đồ của WGO, Phác đồ chung của Hoa Kỳ).

Chỉ số cân nặng này tính theo BMI = Cân nặng (kg) / Chiều cao (m) x Chiều cao (m).

Trong một nghiên cứu tại Đại học Pune, BMI càng cao thì số lần xuất hiện của các triệu chứng trào ngược dạ dày càng tăng theo. Cũng trong nghiên cứu này thì giới hạn chỉ số BMI đề nghị cho người Đông Nam Á là dưới 25.

Xây dựng thói quen có lợi cho người bị trào ngược trong và sau ăn

Trong khi ăn: ăn nhiều bữa nhỏ và ăn chậm, tránh quá tải cho dạ dày, đưa bữa ăn chính càng xa giấc ngủ càng tốt (ăn bữa chính vào buổi trưa). Bàn ăn phải thoải mái tránh các yếu tố kích thích (tivi, môi trường ồn ào…), tránh ăn các thực phẩm gây kích thích trào ngược acid dạ dày.

Sau khi ăn: nên ngồi thẳng, nếu phải nằm thì kê cao đầu, tránh các công việc cần cúi người (lau nhà, bưng bê vật nặng dưới sàn…), tránh vận động mạnh hoặc tập thể dục ngay sau khi ăn. Sau bữa ăn từ 2-3 tiếng mới đi ngủ.

>> Xem thêm: 9 loại thực phẩm cho người trào ngược dạ dày nên ăn và nên kiêng

Thể dục thể thao cho người trào ngược

Tập thể dục luôn là hoạt động hữu ích cho người mắc trào ngược dạ dày, những bài tập sẽ giúp bạn duy trì cân nặng ở mức tối ưu nhất, đồng thời giúp bạn có thêm năng lượng trong các hoạt động khác trong ngày.

Rất nhiều bài tập giúp ích cho cơ thể của bạn, đặc biệt là cơ quan tiêu hoá. Tuy nhiên, với người mắc trào ngược dạ dày nên có một số lưu ý khi chọn và tập thể dục:

Bài tập cường độ nhẹ, không nên quá mạnh gây quá tải cho cơ thể
Tránh các bài tập gây áp lực vào ổ bụng (nâng tạ, ép chân vào bụng,…)
Tránh các bài tập phải nhún nhảy liên tục (chạy bộ, nhảy dây,…)
Tập thể dục càng xa các bữa ăn càng tốt

Thay đổi lối sống

Thay đổi lối sống là nguyên tắc hàng đầu khi điều trị trào ngược dạ dày. Cho dù bạn thực hiện phác đồ điều trị trào ngược dạ dày nào đi nữa thì cũng phải có lối sống khoa học, cụ thể như:

Không sử dụng thuốc lá, tránh sử dụng rượu bia, chất kích thích
Kê cao đầu giường khi nằm nghỉ, quần áo rộng rãi và thoải mái
Lượng nước uống nên từ 2-2,5 lít/ngày…
Ghi lại các thức ăn khiến bạn bị kích thích dạ dày để tránh sử dụng lại
Tăng cường tập thể dục (ít nhất 30 phút/ngày, 3 tiếng/ tuần)

>> Xem thêm: Cảnh báo 3 sai lầm thường gặp khi chữa trào ngược dạ dày thực quản tại nhà

Sử dụng các thực phẩm tốt cho trào ngược

Nước gừng và mật ong là một trong những thức uống rất tốt cho người bị trào ngược dạ dày nhờ khả năng trung hoà acid và kháng viêm.

Sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khoẻ

Điều trị trào ngược dạ dày là một cuộc chiến dài hơi, phải sử dụng thuốc tây là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc tây chống trào ngược với thời gian kéo dài sẽ đi kèm với các tác dụng phụ như: Thiếu vitamin B12, sa sút trí tuệ, hay nặng hơn là bệnh thận mãn tính, viêm phổi thường diễn… Do vậy, thực tế trên thị trường có một số nhóm thực phẩm chức năng hiệu quả và an toàn cho người mắc trào ngược dạ dày khi phải điều trị dài ngày.

Đặc biệt, nhóm thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ thảo dược thiên nhiên ngày càng được ưa chuộng. Không chỉ ngăn chặn các triệu chứng của trào ngược da dày như: Ợ chua, ợ nóng, đau thượng vị… nhiều thảo dược còn có thể điều hòa cơ thắt thực quản dưới, một tác dụng khác biệt mà thuốc tây y còn gặp nhiều tác dụng phụ.

Dựa trên những “khát khao” và mong muốn được sử dụng một sản phẩm bảo vệ sức khoẻ từ thiên nhiên nhưng phải đảm bảo được chất lượng và uy tín của người bệnh, Công ty Anvy – một trong những công ty uy tín trong lĩnh vực sản xuất thực phẩm chức năng từ thảo dược đã nghiên cứu sản xuất ra 1 sản phẩm vì người bệnh với chất lượng cao nhất đó là sản phẩm Anvitra!

Sản phẩm là sự kết hợp giữa những vị thuốc dân gian từ ngàn đời với công nghệ chiết xuất dược liệu hiện đại của Đức. Công nghệ ưu việt này có khả năng thu được trên 90% hoạt chất từ thảo dược. Đây chính là nguyên nhân giúp cho sản phẩm Anvitra đạt hiệu quả hơn 4-5 lần so các sản phẩm thông thường khác!

Với những ưu thế vượt trội, Anvitra tự tin sẽ là người bạn tin cậy của mỗi người bệnh trong hành trình “đẩy lùi” trào ngược dạ dày thực quản. Đừng ngần ngại, hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để trào ngược dạ dày không còn là nỗi ám ảnh của bạn. Hotline tư vấn miễn cước: 1800 234 558

Giấc ngủ với bệnh trào ngược dạ dày

Việc ngủ trưa ở nước ta rất phổ biến, tuy nhiên giấc ngủ ngắn lại có nguy cơ tăng tỉ lệ trào ngược lên đáng kể (theo Hiệp hội Tiêu Hoá và Gan Mật Hoa Kỳ). Do vậy nếu ngủ trưa, bạn nên thực hiện các biện pháp chống trào ngược như: Kê cao đầu khi ngủ (ít nhất 10cm), bữa ăn trưa nên cách xa giấc ngủ của bạn, ngủ nghiêng về bên trái.

Bạn cũng nên thực hiện các biện pháp chống trào ngược vào buổi tối, bởi đôi khi trào ngược dạ dày như một “cơn ác mộng” khiến bạn không thể ngủ được!

Phác đồ điều trị trào ngược dạ dày thực quản dùng thuốc tân dược

Hiện tại, thường sử dụng nhất tại các bệnh viên lớn là phác đồ điều trị bằng PPIs (nhóm thuốc ức chế bơm proton) tiêu chuẩn trong 8 tuần (có thể ngắn hơn hoặc dài hơn tuỳ bệnh nhân). Ngoài ra còn kèm theo các nhóm thuốc hỗ trợ như: kháng acid, kháng thụ thể H2, Prokinetic.

Một số điểm chính của các nhóm thuốc trào ngược dạ dày:

Ngày càng có nhiều thuốc mới được cho ra đời với mục đích hỗ trợ bạn chống lại các cơn trào ngược dạ dày. Với các loại thuốc ngày càng nhiều như vậy bạn cần phải nắm rõ thuốc nào phù hợp với mình.

Đối với các thuốc tây y bạn nên đi khám và tuân theo chỉ định của bác sĩ để đạt được hiệu quả điều trị, tránh hiện tượng kháng thuốc, nhờn thuốc cũng như kiểm soát được tác dụng phụ không mong muốn!

Khi nào thì người bệnh cần phẫu thuật?

Phẫu thuật thường rất hiếm khi được chỉ định cho bệnh nhân trào ngược dạ dày. Tỉ lệ cao là bạn sẽ đáp ứng tốt với điều trị nội khoa.

Chỉ định phẫu thuật điều trị trào ngược khi xảy ra khi người bệnh được chuẩn đoán chính xác mắc trào ngược dạ dày – thực quản và kèm theo các tiêu chuẩn sau:

Điều trị nội khoa 6 tháng không đạt hiệu quả
Trào ngược dạ dày ảnh hưởng nặng nề đến sinh hoạt

Chỉ định điều trị bằng ngoại khoa (phẫu thuật) bạn có thể tham khảo [su_button url=”https://kcb.vn/wp-content/uploads/2015/07/Phẫu-thuật-tiêu-hóa-và-Phẫu-thuật-nội-soi.pdf” target=”blank” style=”3d” background=”#1B9B97″ radius=”5″ icon_color=”#1B9B97″]tại đây[/su_button]

Phẫu thuật trong đa số trường hợp sẽ chấm dứt các triệu chứng trào ngược dạ dày, tuy nhiên vẫn có nguy cơ tái phát. Do đó sau khi thực hiện phẫu thuật, bạn vẫn phải tuân theo phác đồ điều trị trào ngược đạ dày thực quản không dùng thuốc!

>> Xem thêm: Hướng dẫn làm sạch họng khi bị trào ngược dạ dày tại nhà

Những xu hướng mới và bước tiến mới trong điều trị GERD bằng thuốc

Trong 3 thập kỷ qua, PPIs luôn là nhóm thuốc đi đầu trong điều trị trào ngược dạ dày. Tuy nhiên, việc sử dụng PPI thế nào cho hợp lý mới là câu hỏi đáng quan tâm. Và các phác đồ sử dụng PPI cải tiến đã ra đời.

Xu hướng sử dụng PPI hiện nay đang thịnh hành là liều điều trị ngắt quãng. Ưu điểm là ít tốn kém hơn, giảm lo lắng về việc sử dụng thuốc liên tục kéo dài với nhiều tác dụng phụ và bệnh nhân vẫn nhận thấy được hiệu quả giảm trào ngược.

Bác sĩ sẽ kê cho bạn sử dụng Omeprazol bắt đầu với liệu trình 6-8 tuần, sau đó nghỉ 3-4 tuần rồi mời tiếp tục dùng đợt tiếp theo.

*Căn cứ theo nghiên cứu về xu hướng điều trị mới tại Cleverland, Hoa Kỳ

>> Xem thêm: Tại sao omeprazol phải uống trước ăn? Thuốc có tác dụng gì?

Lời khuyên từ ANVY

Khi thăm khám và được chỉ định các phác đồ điều trị trào ngược dạ dày bạn nên hỏi bác sĩ điều trị các câu hỏi sau:

Bạn cần thực hiện những thay đổi lối sống nào để giảm đi các triệu chứng đang có?
Liệu có loại thuốc nào bạn có thể tự mua để sử dụng khi triệu chứng quá khó chịu?
Các thuốc bạn đang dùng cho bệnh khác có ảnh hưởng đến điều trị trào ngược dạ dày hay không?
Thời điểm nào tốt nhất để sử dụng các thuốc chống trào ngược mà bạn được kê?

Việc điều trị trào ngược dạ dày nên được chẩn đoán và điều trị bởi các bác sỹ chuyên môn. Tuy nhiên nếu bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh của mình và các phác đồ điều trị trào ngược dạ dày thực quản của Bộ Y tế, bạn yên tâm và dễ dàng tuân thủ điều trị đúng cách. Hy vọng rằng với những chia sẻ từ các chuyên gia của Anvy sẽ đem đến cho bạn những kiến thức dễ hiểu về căn bệnh này. Nếu cần thêm thông tin gì hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp đầy đủ qua số hotline miễn cước 1800 234 558

THỰC PHẨM BẢO VỆ SỨC KHỎE