Trào ngược dạ dày (Gastric Reflux) là gì?
Dạ dày của bạn thường chỉ hoạt động theo một hướng – hướng xuống. Khi axit trong dạ dày chảy ngược lên thực quản và cổ họng, hiện tượng này được gọi là trào ngược dạ dày.
Ở lối vào dạ dày có một van, gọi là cơ thắt thực quản dưới (LES), một vòng cơ có nhiệm vụ đóng lại sau khi thức ăn đi qua để ngăn axit và thức ăn trào ngược lên thực quản. Tuy nhiên, nếu LES không đóng hoàn toàn hoặc mở quá thường xuyên, axit từ dạ dày có thể trào ngược lên thực quản. Điều này gây kích ứng và viêm các mô bên trong thực quản, lan từ dạ dày qua ngực và lên đến cổ họng, dẫn đến cảm giác khó chịu.
Trào ngược dạ dày là một hiện tượng không gây ra bệnh tật ngay lập tức nhưng có thể trở thành mãn tính. Khi tình trạng trào ngược xảy ra liên tục, nó không chỉ gây khó chịu mà còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, đồng thời gây tổn thương thực sự cho các mô của bạn.
Thông thường, LES đóng lại để giữ thức ăn và axit trong dạ dày, chỉ mở ra khi bạn nuốt thức ăn hoặc khi cần cho khí thoát ra trong trường hợp ợ hơi hoặc nấc cụt. Tuy nhiên, khi LES bị yếu đi hoặc giãn ra, axit dễ dàng thoát ra ngoài. Một số yếu tố có thể tạm thời hoặc vĩnh viễn làm suy yếu LES, khiến tình trạng trào ngược trở nên mãn tính nếu các yếu tố này kéo dài trong thời gian dài.
Triệu chứng của Trào ngược dạ dày
Trào ngược dạ dày có thể gây ra một loạt các triệu chứng từ nhẹ đến nặng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người mắc. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu là cần thiết để có biện pháp điều trị kịp thời, tránh các biến chứng lâu dài. Dưới đây là một số các triệu chứng bạn có thể xem xét:
- Trào ngược: Bạn có thể thấy axit, thức ăn hoặc chất lỏng trào ngược từ dạ dày vào cổ họng sau khi ăn. Điều này cũng được gọi là trào ngược. Bạn có thể thấy vị chua của axit.
- Cảm giác nóng rát: Axit thực sự đốt cháy các mô trong thực quản của bạn. Nếu cảm thấy như ở ngực, thì đó gọi là ợ nóng. Nếu cảm thấy gần dạ dày hơn, thì bạn có thể gọi đó là chứng khó tiêu axit.
- Đau ngực không do tim: Một số người cảm thấy đau ở thực quản nhưng không có cảm giác nóng rát. Đau thực quản kích hoạt các dây thần kinh giống như đau liên quan đến tim, vì vậy có thể có cảm giác như vậy.
- Buồn nôn: Tràn axit hoặc trào ngược axit có thể khiến bạn cảm thấy buồn nôn hoặc mất cảm giác thèm ăn. Mặc dù bạn có thể đã ăn một lúc trước đó, nhưng có thể vẫn còn nhiều thức ăn cần tiêu hóa.
- Đau họng: Nếu axit trào ngược vào cổ họng, nó có thể khiến cổ họng bị đau. Bạn có thể cảm thấy như có cục u trong cổ họng hoặc khó nuốt. Trào ngược vào cổ họng thường xảy ra vào ban đêm.
Nguyên nhân trào ngược dạ dày
Nguyên nhân của trào ngược dạ dày có thể đến từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm bất thường ở thực quản, dạ dày và lối sống. Dưới đây là các nguyên nhân chính:
Nguyên nhân bất thường ở cơ quan thực quản
- Cơ thắt dưới thực quản (LES): LES là một vòng cơ có nhiệm vụ ngăn không cho axit và thức ăn từ dạ dày trào ngược lên thực quản. Khi LES yếu đi hoặc giãn ra quá mức, nó không còn thực hiện tốt chức năng đóng kín sau khi thức ăn đi qua, dẫn đến tình trạng axit dễ dàng chảy ngược lên thực quản.
- Cơ hoành: Cơ hoành cũng hỗ trợ giữ LES trong vị trí đúng, giúp nó hoạt động hiệu quả. Nếu cơ hoành bị yếu hoặc lệch, chẳng hạn do thoát vị hoành (hiatal hernia), LES có thể bị mất chức năng bảo vệ, gây ra trào ngược dạ dày.
Nguyên nhân từ sự bất thường dạ dày
- Dạ dày giãn quá mức: Khi dạ dày căng giãn do chứa quá nhiều thức ăn hoặc chất lỏng, áp lực bên trong dạ dày tăng cao, dẫn đến axit dễ dàng trào ngược lên thực quản.
- Rỗng dạ dày chậm: Một số người có tình trạng dạ dày tiêu hóa thức ăn chậm, khiến thức ăn và axit bị ứ đọng lâu trong dạ dày. Điều này làm tăng khả năng trào ngược do axit và thức ăn không được tiêu hóa kịp thời.
Các lý do khác
- Thừa cân: Cân nặng dư thừa, đặc biệt ở vùng bụng, tạo ra áp lực lên dạ dày, thúc đẩy axit trào ngược lên thực quản. Những người bị béo phì thường có nguy cơ mắc trào ngược dạ dày cao hơn.
- Dinh dưỡng không phù hợp: Một số loại thực phẩm và đồ uống có thể làm giãn LES hoặc kích thích sản xuất axit dạ dày, ví dụ như đồ ăn cay, nhiều dầu mỡ, thức uống có cồn, caffein và nước có ga. Những thói quen ăn uống này cũng làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.
Các yếu tố này có thể tác động độc lập hoặc phối hợp với nhau, dẫn đến trào ngược dạ dày mãn tính.
Thực phẩm có thể gây trào ngược dạ dày không?
Thực phẩm có lẽ không đủ để gây ra chứng trào ngược dạ dày, nhưng chúng có thể góp phần gây ra tình trạng này:
- Thức ăn nhiều dầu mỡ: Thức ăn chiên, xào, hoặc nhiều dầu mỡ có thể làm giãn cơ LES, khiến axit dễ dàng trào ngược lên thực quản.
- Thức ăn cay: Gia vị cay, như ớt, có thể kích thích dạ dày sản xuất thêm axit, làm tăng khả năng bị trào ngược.
- Thức uống có cồn: Rượu, bia có thể làm giảm chức năng cơ LES, đồng thời kích thích niêm mạc dạ dày, gây ra hiện tượng trào ngược.
- Cà phê và đồ uống có caffein: Caffein trong cà phê, trà và một số đồ uống có ga có thể làm giãn LES, dẫn đến trào ngược.
- Sô cô la: Sô cô la có chứa theobromine, một chất có thể làm giãn cơ LES, khiến axit trào ngược lên thực quản.
- Các loại trái cây chua và nước ép chua: Trái cây như cam, chanh, bưởi, và các loại nước ép từ những trái cây này chứa nhiều axit citric, có thể làm trầm trọng thêm tình trạng trào ngược dạ dày.
- Cà chua và các sản phẩm từ cà chua: Cà chua chứa nhiều axit tự nhiên, có thể gây kích ứng cho thực quản và làm tăng nguy cơ trào ngược.
- Bạc hà: Bạc hà có thể làm giãn cơ LES, dẫn đến tình trạng axit dạ dày trào ngược lên thực quản.
Việc kiểm soát chế độ ăn uống và tránh các thực phẩm có khả năng gây trào ngược có thể giúp giảm bớt các triệu chứng và ngăn ngừa trào ngược dạ dày tái phát.
Làm thế nào để thoát khỏi chứng trào ngược dạ dày?
Mặc dù thuốc có thể làm giảm các triệu chứng và tác động của trào ngược dạ dày nhưng nó không ngăn chặn được tình trạng này xảy ra. Trường hợp nghiêm trọng hơn có thể tiếp tục gây ra các biến chứng mặc dù đã dùng thuốc, ngay cả khi bạn không cảm thấy nó. Bạn cần một phương pháp điều trị dứt điểm hơn. Điều này thường có nghĩa là một thủ thuật thắt chặt LES. Đây là những thủ thuật nhỏ, ngoại trú và chúng rất hiệu quả.
Đôi khi, chỉ cần thay đổi lối sống đơn giản là có thể khiến chứng trào ngược axit biến mất. Nếu bạn bị trào ngược axit nhẹ, bạn thường có thể tự xử lý tại nhà. Nếu bạn bị trào ngược dạ dày từ trung bình đến nặng, bạn có thể cần sử dụng thuốc để cải thiện tình trạng bệnh. Thuốc có hiệu quả với hầu hết mọi người, nhưng không phải tất cả
Trào ngược axit ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn, bạn nên trao đổi với bác sĩ về các triệu chứng của mình. Điều quan trọng là tìm hiểu xem tình trạng này ảnh hưởng đến cơ thể bạn như thế nào. Họ có thể đánh giá liệu phương pháp điều trị có hiệu quả hay không. Trào ngược dạ dày không chỉ là sự bất tiện – nó có thể gây hại thực sự.
Ngoài ra, bạn có thể xem xét sử dụng Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Trào ngược dạ dày Anvitra. Với Anvitra, bạn sẽ cảm nhận sự cải thiện rõ rệt trong việc kiểm soát tình trạng trào ngược, bảo vệ niêm mạc dạ dày và tăng cường sức khỏe tiêu hóa. Đừng để trào ngược dạ dày làm giảm chất lượng cuộc sống của bạn – hành động ngay hôm nay để chăm sóc sức khỏe tốt hơn cùng Anvitra!
